اطلاعات و دانش

• تعريف اطلاعات  از لحاظ نظری :  اطلاعات ( Information ) به  هر نوع داده جمع آوری شده با استفاده از روش های مختلفی  نظير : مطالعه ،  مشاهده ، شايعه و ساير موارد ديگر اطلاق می گردد. در واژه "اطلاعات" ،  بار معنائی از قبل تعريف شده ای در رابطه با کيفيت ، معتبر بودن و يا صحت داده وجود  نداشته و امکان برخورد با  اطلاعات معتبر ، غيرمعتبر ،  واقعی ، نادرست ، صحيح  و گمراه کننده ،  وجود خواهد داشت .

• تعريف اطلاعات  از منظر تئوری اطلاعات : اطلاعات دربردارنده يک معنی خاص خصوصا" در ارتباط  با پيشگوئی احتمالی از داده است .در تعريف فوق ، ميزان معنی و محتوای ارائه شده توسط اطلاعات مورد توجه قرار می گيرد.مثلا" پيامی که به ما اعلام می  نمايد:"فردا خورشيد طلوع می نمايد " دارای حجم اندکی محتوای  اطلاعاتی  است در حاليکه يک پيام در رابطه با روز قيامت ، شامل حجم بالائی از اطلاعات است .  در تعريف ارائه شده از منظر تئوری اطلاعات ،  همانند تعريف ارائه شده قبلی ، توجه خاصی به کيفيت و  يا ارزش اطلاعات نمی  گردد .

• تعريف اطلاعات  از منظر علم اطلاعات و فن آوری اطلاعات :علم اطلاعات و فن آوری اطلاعات با اطلاعات به عنوان داده جمع آوری شده ، ذخيره شده  ، بازيابی شده ، پردازش شده و ارائه شده سروکار دارد . در تعريف فوق نيز به مواردی  همچون اعتبار ، کيفيت و ارزش اطلاعات به صورت جانبی ، توجه می گردد. 

در تعاريف فوق ، توجه خاصی به  کيفيت و يا ارزش اطلاعات نشده است . در مقابل اطلاعات از واژه ای ديگر و با نام " Knowledge " استفاده می شود که می توان آن را معادل "  دانش " در نظر گرفت .  " دانش " ،  بر خلاف اطلاعات  ، دارای بار معنائی مختص به خود بوده که توسط فرد و يا افرادی   کارشناس و بر اساس بررسی و مطالعه انجام شده بر روی اطلاعات معتبر ، حاصل می شود. اطلاعات  معتبر ، به خودی خود مفيد و قابل استفاده می باشند ولی قادر به پيشگوئی نتايج نمی  باشند. برخی اطلاعات معتبر نظير قيمت يک کالا و يا خدمات و يا برنامه زمانبندی  پروازهای هوائی ، مستقيما" قابل استفاده می باشد،  ولی برخی  اطلاعات ديگر نظير داده هواشناسی و يا داده مربوط به آنتی بيويتک ها صرفا" زمانی  مفيد و معتبر می باشند که در ابتدا توسط کارشناسان متخصص ( دارای دانش لازم )   استفاده وپس از  بررسی و آناليز داده ها ی اوليه ، نتايج استخراج و در اختيار  عموم علاقه مندان جهت استفاده قرار گيرد.در بطن دانش همواره آناليز و نتيجه گيری  نهفته است در حالی که ، اطلاعات در بهترين وضعيت استنتاج استقرائی را به دنبال  خواهد داشت . بنابراين حداقل از لحاظ فلسفی ، شايسته و منطقی است که ظهور " جوامع  مبتنی بر دانش " را در مقابل " جوامع اطلاعاتی " ، ترويج نمود  . در   جوامع مبتنی بر دانش ، آموزش و فراگيری به عنوان فرآيند کسب دانش مطرح بوده  تا در مرحله بعد ، امکان ايجاد دانش فراهم می گردد ( ترکيب و آناليز قياسی ) . از لحاظ تاريخی ، دستيابی به اطلاعات از طريق رسانه های چاپی ( کتاب ، روزنامه ،  مجله ) حاصل می گرديد در حالی که فراگيری دانش از طريق مدارس و دانشگاهها بدست می  آمد . امروزه ، فن آوری اطلاعات و ارتباطات افقی جديد در رابطه با توليد و عرضه  اطلاعات را ارائه نموده است و می بايست بطور همزمان امکانات موجود را در جهت  فراگيری و ايجاد دانش  ، سازماندهی و به خدمت گرفت . ما می بايست در مرحله اول با بهره گيری از امکانات  موجود موفق به فراگيری دانش بوده تا در ادامه امکان توليد ، ميسر گردد. بديهی است با  استفاده مناسب از دستاوردهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات، می توان به  سرعت اقدام به فراگيری  دانش و در نهايت توليدعلم نمود . شايد از زاويه فوق ،  بتوان  مهمترين رسالت فن آوری اطلاعات و ارتباطات را ايجاد زيرساخت و بستر مناسب برای  فراگيری و توليد علم در نظر گرفت . در جوامعی که توانسته اند زير ساخت مناسبی (  صرفا" زيرساخت ارتباطی مورد نظر نمی باشد ) در رابطه با فن آوری اطلاعات و ارتباطات  ايجاد نمايند ،  شرايط مناسب برای استفاده از "دانش " فراهم و ميزان توليد دانش در اينگونه جوامع  ارتباط مستقيمی با زيرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات آنان دارد. استفاده مناسب از دانش و بکارگيری آن در تمامی عرصه های زندگی و در نهايت توليد  دانش ، ارتباط مستقيمی با توسعه  دارد .

 دانش و توسعه همانگونه که در بخش قبل اشاره گرديد ،  بين استفاده و توليد دانش  با توسعه ارتباطی مستقيم  وجود دارد . قطعا" در  جوامع توسعه يافته   برآيند استفاده از دانش مثبت بوده  و در ادامه با توجه به زيرساخت ها و سياست  های تدوين شده ، امکان توليد دانش  فراهم می گردد . "درآمد سرانه " ، يکی از شاخص های مهم به منظور سنجش ميزان موفقيت برنامه های   توسعه است که همواره در آمار اعلام شده توسط سازمان ها و نهاد های دولتی به آن  استناد تا ميزان موفقيت برنامه های توسعه  ، نشان داده شود. به منظور آشنائی با تاثير دانش بر توسعه و در نهايت افزايش درآمد  سرانه شهروندان يک جامعه ، دو کشور غنا و کره جنوبی را بررسی می نمائيم . بر اساس  مستندات بانک جهانی ، چهل سال قبل ، ميزان درآمد سرانه دو کشور کره جنوبی و غنا  معادل يکديگر بوده است . در حالی که امروزه درآمد سرانه کره ای ها ، شش مرتبه بيشتر  شده است . به عبارت ديگر شهروندان کره جنوبی شش برابر نسبت به شهروندان غنائی  ثروتمندتر شده و يا مردم غنا نسبت به مردم کره جنوبی شش برابر فقيرتر شده اند . بر  اساس بررسی انجام شده ، بيش از پنجاه درصد نابرابری فوق ، به استفاده موفقيت آميز  کره ای ها در رابطه با فراگيری و استفاده از دانش برمی گردد. استفاده موثر و موفقيت  آميز از دانش ، عامل اصلی شکوفائی و موفقيت اقتصادی در برخی کشورهای آسيائی بوده که  از آن به عنوان "معجزه اقتصادی " ، نام برده می شود. استفاده از ساير امکانات نظير  جاده ها ، ساختمان ها ، ماشين آلات کمتر از سی درصد سهم داشته است .از ديگر نمونه های موجود در اين رابطه و نقش دانش و توسعه می توان به "انقلاب سبز "  در آسيا اشاره نمود. در اين رابطه با استفاده از روش های پيشرفته اقدام به ارتقاء  سطح دانش و آگاهی افراد گرديد و استفاده کنندگان با به کارگيری اندوخته های خود  توانستند حرکتی عظيم و تحولی گسترده را در جامعه خود باعث گردند  .در گذشته دانش (  برای توسعه ) از طريق کارشناسان و ارتباط مستقيم با فراگيران به آنان منتقل می  گرديد . بديهی است در چنين مواردی ميزان سرمايه گذاری محدود به قيمت و تعداد  کارشناسان مورد نظری بود که می بايست رسالت انتقال دانش به مخاطبان خود را انجام  دهند. هندوستان ، يکی از کشورهای موفق در اين زمينه  بوده که از  رسانه های ارتباط جمعی نظير راديو و تلويزيون برای نشر دانش استفاده  نموده است . راديو ، تلويزيون  و تلفن های ثابت از جمله عناصر موجود در زيرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات،می  باشند( کانال های نشر اطلاعات ) . انقلاب سبز ، اولين تجربه موفقيت آميز در  زمينه استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در آسيا می باشد . افزايش و ارتقاء سطح دانش و آگاهی شهروندان يک جامعه دارای دستاوردهای بسيار مثبتی  می باشد و شايد  برخی از دستاوردهای به دست آمده در مرحله اول محسوس و يا  ملموس نباشند( مثلا" ارتقاء سطح دانش شهروندان يک جامعه در رابطه با يک بيماری خاص  که به دنبال آن کاهش ويا  ريشه کنی بيماری را به دنبال خواهد داشت  ، ارتقاء سطح  دانش شهروندان يک جامعه در رابطه با حوادث رانندگی که کاهش تصادفات و حوادث رانندگی  را به دنبال خواهد داشت ) . ارتقاء سطح دانش تاثير  مستقيم و مثبتی بر کيفيتت زندگی شهروندان يک جامعه را به دنبال داشته و  شرايط مناسبی را برای توسعه همه جانبه   فراهم می نمايد. مهمترين رسالت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، ارائه امکانات و زير ساخت لازم برای  توليد و توزيع دانش می باشد . بديهی است از زاويه فوق و با توجه به ارتباط  مستقيم استفاده و توليد دانش در يک جامعه با توسعه  ، می توان به اهميت و جايگاه واقعی  فن آوری اطلاعات و ارتباطات در ارتباط با توسعه همه جانبه بيشتر واقف گرديد. در بخش دوم اين مقاله با تمرکز بر روی فن آوری اطلاعات و ارتباطات و ارائه تعاريف  متفاوت از آن به بررسی زيرساخت فن آوری اطلاعات و ارتباطات ، خواهيم پرداخت .