اصول مهم برای راه اندازی استارت آپ دجیتالی

این است که برای فعالیت در عرصه کسب و کار دیجیتالی از طریق استارت آپ،  تاریخچه استارت آپ های موفق و فعال ایرانی و جهانی را مطالعه کنید. هر اندازه در این زمینه مطالعه و بررسی همه جانبه را در دستور کار خود قرار دهید، نکات بهتری درباره نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدید ها (SWOT) که این استارت آپ ها با آن دست و پنجه نرم می کردند، مشاهده کرده و شما را در طراحی بهتر استارت آپ خود با فهم این تجارب، یاری می دهد. به هر حال، شما نمی توانید در عرصه کارآفرینی دیجیتالی، به ایده ها و روش های موفقیت آمیزی دست یابید،  بدون آن که نمونه های موفق را مطالعه و ارزیابی کرده باشید.

این فرآیند، حتی برای راه اندازی کسب و کار موفق در دنیای سنتی نیز مشهود است. روند شکل گیری، طراحی، هدایت، تجاری سازی و توسعه برند بزرگان کسب و کار آنلاین جهان، تجربه های مجانی و اثربخش را در اختیار شما قرار می دهد که زمینه را برای پختگی فکر و افزایش جسارت و دانش شما در این عرصه علمی کسب و کار، فراهم می کند. پس هیچ گاه، در مسیر راه اندازی کسب و کاری آنلاین، کسب تجربه از روش کاری امپراطوران دنیای دیجیتال را فراموش نکنید.

۲-اصل دوم: دسکتاپ یا اپلیکیشن، مساله این است!

باید تکلیف خود را با این دو مقوله روشن کنید. استارت آپ آینده شما تحت وب خواهد بود یا کاملا تحت اپلیکیشن موبایل؟ هر کدام رویکرد و بستر و سیستم خاص خود را دارد. اگر چه تلفیق  هم امکان پذیر است،‌ اما در ابتدای راه، صرفه جویی در هزینه ها اصل مهمی است که باید در نظر داشت.

همان طور که می دانید، دنیای مجازی از ۲ بخش دنیای گوشی های هوشمند و دنیای دسکتاپ تشکیل شده است. یعنی برخی از کاربران اینترنت، این فضا را از طریق موبایل و بعضی از طریق رایانه شخصی دنبال می کنند. برخی از خدمات اینترنت نیز فقط از طریق اپلیکیشن های موبایل یا فقط از طریق رایانه و غیر موبایلی در دسترس هستند.

اگر قصد راه اندازی کسب و کارهای آنلاین را در سر دارید، اول مشخص کنید که شروع این کسب و کار، از طریق موبایل هدایت شود بهتر است یا ابتدا از طریق روش های غیر موبایلی یا روش تلفیقی. مثلا، اینستاگرام خدماتی برای دایرکت کردن و پست زدن از طریق رایانه به شما نمی دهد و این خدمات فقط از طریق APP اینستاگرام در دسترس خواهد بود. بنابراین این قضیه مهم است که در نظر داشته باشید، کسب و کار شما از طریق چه ابزاری، بیشتر  اثربخش خواهد بود.

۳-اصل سوم: پیش داوری های دیجیتالی ممنوع!

استارت آپ کارهای دیجیتالی افراد با سواد هستند و با ذهن خلاق و نواور خود، قصد دارند الهام بخش کسب و کار های دیگر شوند، بنابران، استارت آپ ها باید چهره افرادپیروز و انرژی مثبت را داشته باشند و از پیش داوری های دیجیتالی غیر منطقی خودداری کنند.

یک اشتباه متداول بین علاقمندان به راه اندازی کسب و کار آنلاین وجود دارد که فکر می کنند همه سرویس ها و خدمات، پیش از آن ها راه اندازی شد و هر کسب و کاری بخواهند ارائه کنند، موفقیت کمی خواهد داشت و رقبا بسیارند! این تصور نادرست است. به قول رولف دوبلی، نویسنده موفق کتاب هنر شفاف اندیشیدن (ترجمه نشر چشمه)، کارها را بر اساس نتایج آن ها قضاوت نکنید. شما از نتایج اگاهی ندارید و ریسک و عدم قطعیت که هم دو مفهوم متفاوت هستند، برای همه وجود دارد. پس سعی کنید، با درک درستی از شرایط موجود و نیاز سنجی اثربخش از مخاطبان، محصولی ارائه کنید که حرف جدیدی داشته باشد و خلاقیت شما، در ان مشهود باشد.

اگر شما بخواهید از شرکت های ACCELERATOR و توسعه دهنده انکوباتورها یا صندوق های سرمایه گذاری، نسبت به تامین سرمایه کسب و کار جدید خود مبادرت کنید، نخستین پرسشی که از شما می شود این است که چه اندازه این ایده شما، خلاق و نوآور است و می تواند فرصت آفرین و جذاب باشد. شما باید بتوانید با نیاز سنجی دقیق و تلفیق آن به ایده های خلاقانه، بر اساس برنامه بلند مدت، طرحی را آماده کنید که بتواند مخاطب و سرمایه گذاری حقیقی و حقوقی را برای مشارکت در این ایده استارت آپی، ترغیب و تشویق کند. پس، خلاقیت دیجیتالی را فراموش نکیند که برگ برنده خواهد بود.

 ۴-اصل چهارم: هرگز نشه فراموش:برنامه و طرح کسب و کار.

بیزینس پلن واقعی، نقشه راه حال و آینده است. درواقع mission  ها و vision هایی که برای کار استارت آپ طراحی شده است، از طریق بیزینس پلن هدایت و اجرایی می شود. فرق نمی کند می خواهید نانوایی راه اندازی کنید یا یک سایت خبری در اینترنت. به هر حال، باید طرح تجاری شفاف و موثر و الزامات راه اندازی کسب و کار را بدانید. اکنون، برای راه اندازی سایت های مختلف، اخذ مجوز از مقامات مربوطه و ثبت دامنه در منابعی که قانون مشخص کرده، الزامی است. شما باید قبل از راه اندازی استارت آپ، قوانین کسب و کار سنتی و مجازی کشور و الزامات ان را به خوبی بشناسید و با آن در تعامل باشید.

مثلا اگر شما قصد راه اندازی نرم افزاری برای اطلاع رسانی دارویی دارید، احتمالا اخذ مجوز از وزارت بهداشت، نیاز خواهد بود. یا اگر قصد راه اندازی فروشگاه الکترونیک دارید، کسب نماد اعتبار الکترونیکی کسب و کار (ENAMAD.IR) ضروری خواهد بود. یا اگر قصد دارید اپلیکیشنی طراحی کنید با هدف و روش خاص و ان را در سایت های مجازی فروش اپ ایرانی قرار دهید، نیاز به اخذ مجوزات مربوطه هستید . بنابراین باید طرح تجاری شما، به گونه ای باشد که همراستا با قوانین جاری کشور باشدتا پس از راه اندازی محصول، عرضه آن در جامعه مجازی کشورمان، با محدودیت و چالش های اطلاعاتی، امنیتی و کاربردی مواجه نشود. به این نکته کوچک اما مهم توجه داشته باشید.

-اصل پنجم: استارت آپ های موفق، نیازسنجی می کنند

هیچ استارت آپ موفقی بدون نیاز صحیح و درک نیاز های مخاطبان، بیزینس پلن و موفقیتی را تجربه نکرده است.

در یک دهه اخیر، صاحبان استارت آپ های بزرگ ایرانی در فضای مجازی، عموما افرادی بین ۲۰ تا ۳۵ سال بودند. یعنی جوانان خوش فکر و خلاق که توانستند با نیازسنجی درست مخاطب ، کسب و کارهای موفقی را عرضه کنند. آگاهی از روش های این هموطنان و بررسی چالش هایی که در طول کار با آن روبرو بودند، مقوله مهمی است که از طریق فضای مجازی می توان به آن دست یافت . قطعا، تجربه های یک کارآفرین دیجیتالی ایرانی در مسیر راه اندازی استارت آپ خود، بیش تر به درد شما می خورد تا تجربه های یک کارآفرین فرانسوی یا مکزیکی.

۶-اصل ششم: کارآفرینی سنتی و کارآفرینی مجازی!

تفاوت قایل شدن بین بستر فعالیت و محیط کسب و کار در محیط مجازی و سنتی و تحلیل درست کارگردها هر یک. شما را در هدایت استارت آپ دیجیتالی خود یاری می دهد. کارآفرین موفق شدن در فضای مجازی، ماهیت متفاوتی با کارآفرین موفق شدن در محیط سنتی ندارد. الزامات هر دو ثابت و مشابه است.

هر دو، ‌به تلاش و عزم جدی و نگاه بلند مدت و صبوری نیاز دارد. هر دو، به BUSINESS PLAN و ظرفیت های مجازی و تبلیغاتی و فرهنگ خرد جمعی (collective intelligence) و کار مشارکتی (collaborative network) نیاز مبرم دارد. کارآفرینی مجازی ۱ نفره در تاریخ مسبوق به سابقه نبوده و هیچ کارآفرینی، یک روزه و یک هفته ای و یک ماهه و یک ساله، موفق و کارساز نشده است.

اگر قصد فعالیت در عرصه استارت آپ مجازی را دارید، به قول بورس بازها، فرهنگ صبوری و نگاه بلند مدت و حرکت مانند مدیر یک پروژه باید جز خصیصه ها و فرهنگ روزانه شما باشد. به هر حال، فراز و نشیب هایی که فرا روی فعالان این عرصه هست، با توجه به ماهیت کار با فضای سنتی، مقولات خاص خود را دارد که کارآفرینان جوان، باید خود را با مبانی آن آشنا کنند.

۷-اصل هفتم: ایده های خلاق، برگ برنده است

هر اندازیه استارت آپ شما، با ایده خلاق و جالبی همراه باشد، موفقیت شما بیش تر خواهد بو. می خواهد از طریق اپ باشد یا از طریق دسکتاپ  یا هر خدمات دیگری. سعی کنید خلاق باشید و خلاقانه رفتار کنید. تجربه نشان داده است که استارت اپ های موفق، ایده های موفق و خلاقانه داشته اند. پس اگر به دنبال راه اندازی استارت آپ موفق هستید، دنبال ایده های موفق باشید.

ایده های موفق و خلاقانه هم، یک شبه در ذهن کسی متبلور نمی شود. باید فکر کنید و تحلیل کنید و با انرژی مثبت و امیدوارانه، به فکر راه حل هایی برای نیازهای روزانه مخاطبان باشید. هر اندازه حس مخاطب شناسی خوبی داشته باشید، ایده های خلاق و طلایی بهتری در نظر شما خواهد امد و ایده های طلایی است که زمینه استارت آپ های موفق را فراهم می کند.

ایده خلاق برای یک استارت آپ یعنی این که مثلا: بستری فراهم کنید که دانشجویان رشته های مختلف دانشگاهی،‌بتوانند پرسش های خود را در این بستر دیجیتالی مطرح کرده و پاسخ هایی را از مخاطبانشان دریافت کنند.

۸-اصل هشتم: استارت آپ خوب با اسم خوب!

دامنه خوب و میزبانی خوب، شرط لازم و شرط کافی برای یک استارت آپ موفق و موثر نیست. برخی  از استارت آپ ها، دامنه خیلی خاصی ندارند و از کلمات چند حرفی پر کاربرد تشکیل نشده اند. مثلا استارت آپ موفق کافه بازار، در ذهن شما سایتی برای دانلود رایگان یا پولی اپلیکیشن های متنوع را پیدار نمی کند. چون کافه و بازار، خیلی به اپلیکیشن بازی مرتبط نیست! اما به هر حال، این سایت یکی از سایت های موفق ایرانی در فضای مجازی به شمار می رود. مهم، طرح و برنامه و ایده خلاقانه است. حتی اگر شما اسم خودتان را هم در سایت بگذارید، وقتی تولید محتوا و مطالب جالب باشد (مانند نیک صالحی)، مخاطب به سمت استارت اپ شما خواهد امد.

-اصل نهم: استارت آپ دیجیتالی و موتورهای جست و جو

برای معروفیت استارت آپ دیجیتالی خود، باید SEO را محترم بشمارید. بهینه سازی محتوا در موتور های جست و جو، کاربر رایگان و مشتری بسیاری را به سمت کسب و کار شما هدایت می کند که فرصت آفرین خواهد بود. هر استارت آپی باید رابطه خوبی با کرالر های فضول گوگل داشته باشد و به اصطلاح، SEO یا بهینه سازی خوبی در موتورهای جست وجو داشته باشد.

بیش از ۴۰ درصد مراجعات به سایت های اینترنتی از طریق موتورهای جست وجو مانند گوگل و یاهو هدایت می شود و بخشی قابل ملاحظه ای از طریق شبکه های اجتماعی. پس هر سایتی با هر ایده ای که راه اندازی خواهید کرد، باید بخشی از توان شما متمرکز به معرفی بهینه صفحات سایت به موتورهای جستجو باشد.

ناگفته پیداست که هر اندازه کلمات کلیدی و محتوای پرتال شما، در راستا با نیاز طیف های مختلفی از کاربران داخلی و خارجی باشد و مطالب شما در سایت های دیگر نیز به اشتراک گذاشته شود ، می توان انتظار داشت که مخاطبان بیش تری به سایت شما مراجعه کرده و هر اندازه PAGE VIEW شما افزایش یابد، برندینگ موفقی خواهید داشت. بنابراین، مساله سئو و اطلاع رسانی در شبکه های اجتماعی و تعامل الکترونیکی با مخاطبان را در ذهن برای توسعه استارت اپ جدید در نظر داشته باشید.

۱۰-اصل دهم: پول برای استارت آپ کفایت نمی کند.

تلفیق هنر و خلاقیت و منابع مادی و معنوی برای موفقیت استارت آپ ها ضروری است. مثلا اگر شما برنامه نویس خوبی هستید یا پول کافی دارید، این برای راه اندازی استارت آپ کفایت نمی کند. استارت آپ موفق توسط تیمی از افراد خلاق و مشتاق و آینده نگر تشکیل و راه اندازی و هدایت می شود و الزاما، برنامه نویسی خوب و پول کافی، موفقیت کاری را در فضای مجازی تضمین نکرده است.

یکی از هنرهای استارت اپ های موفق، استفاده از افرادی خبره در عرصه های مختلف کسب و کار هست که هر یک در زمینه کاری خود، تجربه لازم و آمادگی کار مشارکتی را دارند. برای شروع استارت آپ، تلاش کنید تیمی فکر کنید و تیمی تلاش کنید تا فرهنگ کار تیمی، زمینه موفقیت بیشتر و بهتری را با کاهش ریسک پذیرش در آینده به ارمغان آورد.

۱۱- اصل یازدهم: استارت آپ ها DXPIRE DATE ندارد!

استارت آپ در فضای وب، تاریخ انقضا ندارد. شاید در برهه ای از زمان، مخاطبان به سمت شیوه ها و خدمات جدیدی بروند، اما همواره زمینه برای توسعه محصولات و خدمات شما وجود دارد و نیاز به حذف استارت آپ نیست. شما فرش فروشی ندارید که بخواهید طلا فروشی راه اندازی کنید یا لوازم آرایش فروشی، نیاز به تغییر کاربری مختلف و اخذ مجوزات قانونی و مسائلی که دنیای سنتی با آن روبروست. کافیست، ایده را به سمت و سوی ماموریت های جدید تغییر دهید و این تغییر، در فضای مجازی خیلی سخت نیست. گوگل به ظاهر یک موتور جست وجو است، اما صدها سرویس موثر را همانند یاهو به مخاطبان ارائه می دهد.

۱۲- اصل دوازدهم: استارت آپ خوب برای کاربران خوب

استارت آپ خوب‌، باید برای کاربران خوب، خوب باشد. یک استارت اپ موفق، باید یک بستر خوب برای ارائه و به اشتراک گذاشتن نظرها و طرح های دیگران نیز باشد. مهم نیست سایت خبری راه اندازی می کنید یا سایت فروشگاهی یا سایت اطلاع رسانی درباره مقولاتی خاص. مهم ان است که کاربران بتوانند از استارت آپ شما، برای تبادل ایده و نظر و مسائلی از این دست استفاده کنند و همواره خود را نیازمند مراجعه به سرویس شما بدانند. روش خلاقانه آمازون در REVIEW نویسی را در ذهن داشته باشید. خیلی از استارت آپ ها می توانند این روش را در کسب و کار خود پیاده کنند و طیف عظیمی از کاربران را جذب کنند.

۱۳- اصل سیزدهم: استارت آپ، ‌صبوری می خواهد

استارت اپ، صبر میخواهد. صبر در هدایت کسب و کار استارت آپ اهمیت دارد. البته صبر آگاهانه و منطقی و مبتنی بر اهداف و ماموریت هایی که برای استارت آپ خود تعیین کرده اید و در راستای بیزینس پلن است.

۱۴- اصل چهاردهم: استارت آپ موفق و خرد جمعی

معمولا خرد جمعی و فرهنگ کار مشارکتی فعالانه، زمینه موفقیت های چشمگیر استارت آپ ها را چند سال پس از راه اندازی فراهم می کند. به فرهنگ خرد جمعی برای ایده پردازی و اصلاح کار و فرآیند ها اعتماد کنید. جلسات طوفان مغزی برای توسعه استارت آپ ها، ‌نقش خون برای بدن را دارد.

۱۵- اصل پانزدهم: استارت آپ و سرمایه پذیری

استارت آپ های خیلی موفق دنیا، ‌استارت آپ هایی بودند که توانسته اند مبالغی را از منابع مختلف برای توسعه کسب و کار خود جذب کنند. هر استارت آپی که راه اندازی خواهید کرد، بیزینس پلنی برای جذب منابع مادی و معنوی از سوی شخصیت های حقیقی و حقوقی را وضع کنید تا بر مبنای ان، کمک های مالی و معنوی دریافت کنید. بنابراین، رفتار جزیره ای و دور از جامعه را کنار بگذارید و به بدنه شرکت های سرمایه گذاری و فعال در کسب و کار دیجیتالی وارد شوید.